woensdag 28 maart 2007

Jim Reeves

De crooner put uit twee mogelijke scripts. Deze staan diametraal tegenover mekaar, er is geen loopbrug tussen beide repertoires. De keuze ontpopt zich als een krachtmeting tussen volume en precisie, tussen een mondaine pose en de houterigheid. Italianen versus Angelsaksen.

De eerste strategie bespeelt subliem haar publiek. In deze optie koppelt de crooner zich feilloos aan zijn toehoorders, laaft hij zich aan hun bewondering. Het is de Italiaanse variant, onsterfelijk neergezet door Frank Sinatra, Dean Martin en Tony Bennett. Hier regeert de extraverte mannelijkheid, het savoir-faire. Zo'n crooners hanteren de innemendheid van hun Zuideuropese roots. Steels maar verwaand, schalks en egocentrisch (met de narcistische zelfode 'My Way' als optimaal voorbeeld). De amoureuze perikelen die ze gracieus bezingen, laten geen blijvende sporen na. Het is slechts een momentane confrontatie waaruit de crooner gesterkt herrijst. Hij doorziet dat niets eeuwig is, behalve het applaus. Hij kent het leven door en door.

De Angelsaksische crooner verschuift de densiteit van zijn zang naar de introspectie. Het is de wereld bekeken (en vooral gevoeld) door Jim Reeves en Matt Monro. Hier ontluikt geen aanstekelijkheid maar heerst de weemoed. De breuk met de geliefde is bij hen biologisch verwant met de eerste kus. Ze beschrijven de deur die gesloten blijft, een verlangen zonder organische groei, emotionele verstarring. Ze ontsnappen aan de dictatuur van de hoop en trekken resoluut de kaart van de introversie en de gelatenheid, haast op het kinderlijke af: Musti met liefdesverdriet. De songtitels weerkaatsen deze positie ('A Letter to my Heart', 'I Missed Me').

Een crooner als Jim Reeves was zo geremd in zichzelf dat hij op het podium zijn publiek vergat. Zijn communicatie verliep er indirect, via een wissel, nooit in gedialogeerde passages. Het maakte zijn optredens uiterst ontroerend, vol naturel. Met hoekige gebaren en een bijna inerte sloomheid: het verdriet sleepte zich als een anker over de bodem van zijn lichaam.