zondag 3 juni 2007

Alistair Cooke

Hij begon zijn loopbaan bij de BBC in 1934 als filmcriticus en eindigde er in 2004 met het langstlopende praatprogramma op de radio ooit. Initieel plande de redactie de reeks 'Letter from America' gedurende 13 weken, maar Alistair Cooke hield het 58 jaar vol tot enkele dagen voor zijn overlijden. Hij presenteerde zijn wekelijkse kanttekening bij de Amerikaanse politiek met warme relativering, met een nu verloren gegane kunst van het understatement. Zijn omfloerste scherpte was een luxe geworden die onuitputtelijk genoegen schonk.

Alistair Cooke koos voor de anekdote als aanvangspositie. Aan de hand van een persoonlijk gezichtspunt ontleedde hij de jongste generaties en de opdringerige vitaliteit van het nieuwe. De Amerikaanse wereld en haar geschiedenis verbaasde hem oprecht en intens. Hij stond aan haar zijde van de bouw van het ijzeren gordijn tot na de schok van 11 september (die blinde vlek in onze nachtrust: de vrede onder borgtocht). Zijn wekelijkse column was een oase waarmee hij de maatschappelijke ontwikkelingen in een spiegel opnam. Het zorgde voor een stofwolk van bedenkingen, maar voortdurend met een esthetische aandacht voor de vorm, met de juiste dosering: het zelfbewustzijn van de handwerker.

Met zijn ervaring bracht hij het heden onder in het verleden. Alistair Cooke wees op de overdracht, op het onvermijdelijk herhalen van de fouten van vroeger: het patrimonium van het menselijk falen. Hij analyseerde de samenleving met een levenskennis die nooit ontaardde in cynisme, maar behield steeds een nette afstand (ervaring leidt tot onthechting). Hij maakte het spanningsveld tussen politiek en realiteit knipogend zichtbaar, ontluisterde de wetgevende macht door er reliƫf in te brengen. Het flegma van het Britse conservatisme kan soms heel innemend zijn.

De reeks 'Letter from America' is in drie audioboeken verkrijgbaar op de Belgische portal van iTunes.